۶ ستون دیدگاه مسیحی دربارۀ رنج

از زمان طغیان بشر، رنج همراه با درد و سرگشتگی در بند بند وجود انسان تنیده شده است. همه ما در حرکت هستیم و زندگی می­‌کنیم و در میان خرابه‌های عدن حضور داریم. مصیبت و شر به همان اندازه که واقعی هستند، عالم‌گیر و عمومی هم هستند، پنهانی در ما تردد می‌کنند، مخفیانه ما را تعقیب می­‌کنند و آفت جان ما می‌شوند.

دان کارسون در سخنرانی اخیری که در کتابخانه الهیات لنیر هیوستون تحت عنوان «فراتر از کلیشه‌ها: تأمل مسیحی در مورد رنج و شر» ایراد کرد، ۶ ستون را برای حمایت از جهان‌بینی مسیحی برای ثبات از طریق رنج پیشنهاد می‌کند. استاد تحقیقات عهد جدید درTrinity Evangelical Divinity School و نویسندۀ «تا کی خداوندا؟ تعمق روی رنج و شر» می­‌گوید: “جهان‌بینی مسیحی متکی بر چهارچوب‌های عظیم، ثابت، کتاب مقدسی و الهیاتی است که همۀ آن‌ها را باید پذیرفت. این ساختار کلی آن‌قدر ثابت و فراگیر است که زمانی‌که پا به تاریک‌ترین دوران خود می­‌گذارید به شما ثبات کافی بدهد.”به عبارت دیگر ستون‌های پیشنهادی او تفکرات جذابی نیستند بلکه سنگر‌ها و جان‌پناه‌هایی حیاتی هستند”.

کارسون ابتدا تمایز میان شر طبیعی (گردباد)، شر بدخواهانه (تجاوز جنسی)، شر تصادفی (فروریختن پل) را شرح می‌دهد و بررسی می­‌کند که این یک چالش صرفا مسیحی نیست (جهان‌بینی شما هر چه هست، باید با واقعیت رنج و شر روبه‌رو شوید)، سپس با پرده برداشتن از ۶ ستون ادامه می‌دهد.

۱- دیدگاه‌هایی از ابتدای مسیر داستان کتاب مقدس

روایت کتاب مقدس با خلق هنرمندانۀ دنیایی از زیبایی‌­های خیره‌کننده و نیکویی­‌های غیر قابل درک آغاز می­‌شود. نبض بهشت، با نظم و هماهنگی، کمال و شور زندگی می‌تپد. اما صحن این باغ عمری کوتاه دارد. در حقیقت، بر خلاف سایر جهان­‌بینی­‌هایی مانند هندوئیزم و دوگانه‌انگاری[1] ، کتاب مقدس تاکید می‌کند ما در دنیایی ساکن هستیم که با گناه، رنج، مرگ و زوال مشخص شده است (پیدایش ۳). کارسون در مورد تأمل عیسی دربارۀ رنج در (لوقا ۱۳) می‌گوید: “آن‌چه عیسی پیش­‌بینی می­‌کند آن است که تمام رنج‌های دنیا چه ناشی از بدخواهی باشند (لوقا ۱:۱۳-۳) چه تصادفی (لوقا ۴:۱۳-۵)، نمونه‌­هایی از این حقیقت آشکار و بی‌­پرده هستند که همگی ما محکوم به فنا هستیم.

۲- دیدگاه‌‌هایی از پایان مسیر داستان کتاب مقدس

آخرین امید ایمان‌داران آن است که این نظم خلق شده که امروز به خاطر اثرات گناه بی­‌نظم شده است، روزی دوباره برقرار شود (رومیان ۱۸:۸-۲۵). در مسیح پادشاه، هر چیز غمناک و ناراحت‌کننده­ای با شکوه تمام، خلاف واقعیت شمرده خواهد شد. درک درست و پیش‌بینی پایان داستان به ما کمک می‌کند تا از خیال‌پردازی یک آرمان‌شهر ساده‌لوحانه (و در نهایت نابود‌کننده) در حال حاضر اجتناب کنیم. همان‌طور که کارسون به ما یادآوری می­‌کند، ما به تازگی خونین‌ترین قرن تاریخ بشریت را پشت سر گذاشته‌ایم. این دنیایی نفرین شده است. زندگی بشر هرگز (تا زمانی‌که ما به حق سیاسی خود دست یابیم) کامل نبوده، نیست و نخواهد بود.

۳- دیدگاه‌هایی از مکان رنج بی­‌گناهان

کارسون متوجه شد که (ایوب ۴۲) برای بقیۀ ایوب درست مانند (مکاشفه ۲۱-۲۲) برای بقیۀ مکاشفه است. نه تنها عدالت اجرا می­‌شود بلکه اجرای آن نیز به چشم دیده می‌­شود.

به هر حال تا وقتی پرده‌­ها فرو نیفتند، ما در “انواع ابهاماتی که فکر خدا را نمی­‌دانیم و جرات نداریم طوری رفتار کنیم که گویی خدا توضیحی به ما بدهکار است.” زندگی می­‌کنیم.

 گاهی خداپسندترین کاری که می­‌توانیم انجام دهیم، آن است که همراه با ایوب بگوییم، “حتی اگر جانم را بگیرد، باز هم به او اعتماد خواهم کرد” (ایوب ۱۵:۱۳). در حقیقت کارسون اشاره می‌کند، خدا اعتماد ما را بیشتر از درک ما می­‌خواهد.

۴- دیدگاه‌هایی از راز مشیت

کارسون در این‌جا دفاع مختصری از سازگاری را ترسیم می­‌کند که در آن دو تنش کتاب مقدس را مشخص می­‌کند، (۱) خدا حاکم مطلق است، اما حاکمیت او هرگز طوری عمل نمی­‌کند که مسئولیت‌های انسانی را بکاهد و (۲) مردان و زنان مخلوقاتی با مسئولیت اخلاقی هستند اما مسئولیت اخلاقی آن‌ها هرگز خدا را محتمل‌الوقوع مطلق نمی‌سازد.

۵- دیدگاه‌هایی از محوریت تجسم و صلیب

خدا در تپۀ جلجتا غافلگیر نشد (اعمال ۲۳:۲، ۲۷:۴-۲۸). در حقیقت به دلیل حاکمیت مطلق و والای او مسیحیان می‌­توانند مدعی شوند که صلیب یک تخت بود. با راز و جلال، عیسای ناصری غرق در خون از جایی که آویزان بود حکومت کرد. مسیحیت آرامشی استثنایی دارد زیرا فقط خدای مسیحیت در رنجی که ما می­‌کشیم غوطه­‌ور می­‌شود. همان‌طور که ادوارد شِلیتو[2] در شعری تحت عنوان “عیسای زخم‌ها” نوشت: “اما برای زخم‌های ما، فقط خدای زخم‌ها می­‌تواند سخن بگوید/ و هیچ خدایی زخم ندارد، بلکه فقط تو”.

۶- دیدگاه‌هایی از برگرفتن صلیب (درسی از کلیسای جهانی ستم دیده)

اما کارسون خاطر‌نشان می­‌کند، “گرچه ما اغلب رنج را چیزی مانند (سرطان یا پیری یا فقر یا جنگ) می­‌دانیم، اما متون عهد جدید معمولا از رنجی صحبت می­‌کنند که مربوط به رنج مسیحی است و آن‌ها بسیار مهم و قابل‌ توجه هستند (برای مثال به اعمال ۴۰:۵۴۲، رومیان ۱۷:۸، فیلیپیان ۲۹:۱؛ ۱۰:۳، اول پطرس ۲۰:۲-۲۳ مراجعه کنید). همان‌طور که او می­‌گوید، تعداد نوکیش‌­های پس از سال ۱۸۰۰ بسیار بیشتر از ۱۸۰۰ سال اول بوده­‌اند و شهدای مسیحی پس از سال ۱۸۰۰ بیشتر از ۱۸۰۰ سال اول بوده‌­اند و شما هم به همین فراخوانده شده­‌اید (اول پطرس ۲۱:۲).

کارسون معتقد است الهیات قدرتمندِ رنج لازم است اما کافی نیست، حداقل دو نگرش دیگر وجود دارند که از ویژگی‌های بلوغ مسیحیت هستند: (۱) آن‌ها در حضور خدا به گناه خود اعتراف کرده و برای احیاء و حیات مجدد او را صدا می‌­زنند (برای مثال نحمیا ۸-۹) و (۲) آن‌ها به سرعت در مورد نیکی محض خدا صحبت می­‌کنند. برای اطمینان چهارچوب کارسون لزوما مفیدترین چیزی نیست که می‌توان به کسی پیشنهاد داد که برای اولین بار وارد مهلکۀ رنج وحشتناکی می‌شود. او می­‌پرسد، “شما اخیرا مبتلا به سرطان پوست مرحلۀ ۴ شده‌اید، آیا حوصله شنیدن این سخنرانی را دارید؟” البته که نه (و نباید). نمی‌توانید در اهمیت شفقت ملموس و رابطۀ میزان حساسیت در بحبوحه بحران اغراق کنید. به‌علاوه وقتی نیازهای اولیه (مانند آب، امنیت، و پناهگاه) آن‌قدر به هم پیوسته و ملموس هستند، قوم خدا باید به سرعت با عشق و محبت واکنش نشان دهند.

کارسون در نتیجه‌­گیری خود می­‌گوید بهتر است هر ایمان‌داری این ۶ ستون را به‌عنوان پیشگیری در نظر بگیرد، پیش از آن‌که روزهای بد فرا برسند. تنها در این صورت است که برای رویارویی با پیچیدگی‌های رنج به بهترین شکل ممکن در ثبات، فروتنی، همدلی و شادی آماده خواهیم بود.


[1] مکتبی که جهان هستی را تحت سلطه دو اصل متضاد “خیر و شر” می‌داند.

[2] کشیش و شاعر انگلیسی (۱۸۷۲ – ۱۹۴۸)

این صفحه را با دوستان خود به اشتراک بگذارید.