الهیدانِ پیوریتن (پاکدین = Puritan) ویلیام پرکینز (William Perkins)گفته است که موعظه «چهار اصل مهم دارد: خواندن متن بهطور واضح از متون کانُنی؛ بخشیدن معنا و مفهوم و درک بر طبق خودِ کتاب مقدس؛ جمعآوری نکات مفید آموزهای از مفهوم طبیعی آن؛ و پیاده کردن آموزهها – اگر عطایش را دارید – در زندگی و رفتار انسانها به بیانی ساده و آشکار.»
موضوعی کاملاً ساده در این توضیح وجود دارد. هدف ما واعظان این نیست که متبحرترین محقق زمانه باشیم. هدف ما این نیست که مخاطب را به هیجان درآوریم و جذب کنیم. هدف ما این نیست که کلیسایی بزرگ بسازیم.
هدف ما این است که متن مقدس را گرفته، مفهوم آن را شرح دهیم، آن را با سایر آیات کتاب مقدس پیوند دهیم تا مردم بتوانند دیدی بهتر از کل داشته باشند و آن را در زندگی روزمره بهکار ببریم تا بُرنده باشد، شفا دهد، تعلیم دهد و تقویت و بنا کند. برای رسیدن به این هدف چه راهی بهتر از موعظۀ تفسیری داریم؟
مزایای تفسیر
برخی مقولۀ «موعظۀ تفسیری» را به تمام موعظههایی که به کتاب مقدس وفادار هستند، اطلاق میکنند. من موعظۀ تفسیری را از موعظۀ موضوعی، متنی و غیره متمایز میدانم زیرا موعظۀ تفسیری باید تحت کنترل متن یا متون کتاب مقدس باشد. این نوع موعظه مستقیماً و بهوضوح از یک متن یا متون کتاب مقدس ظاهر میشود.
برای این موضوع که چرا موعظۀ تفسیری شایستگی این را دارد که شیوۀ اصلی اعلان ما باشد یک سری دلایل وجود دارد.
۱. احتمال اینکه در این روش از متون کتاب مقدس منحرف شوید بسیار کم است. اگر بهعنوان مثال میخواهید در مورد تعلیمات کتاب مقدس پیرامون عزت نفس موعظه تهیه کنید، بدون شک میتوانید یک سری بینش های مفیدی پیدا کنید. اما حتی وقتی کاملاً حقایق را بازگو میکنید، این احتمال دارد که آنها را از روایت اصلی کتاب مقدس جدا کنید. موعظۀ تفسیری شما را در چارچوب چیزهای اصلی و مهم نگاه میدارد.
۲. به مردم میآموزد که چگونه کتاب مقدس خود را بخوانند. بهخصوص اگر دارید متنی طولانی از کتاب مقدس را موعظه میکنید، روش تفسیری به مردم میآموزد که چگونه روی یک متن تفکر کنند، آن را درک کنند و کلام خدا را در زندگی خود بهکار ببندند.
۳. به واعظ اطمینان و به موعظه رسمیت میبخشد. اگر به متن وفادار باشید، مطمئن هستید که پیغامتان پیغام خداست. فارغ از آنچه در کلیسا در جریان است – چه در حال رشد باشد چه مردم شما را دوست داشته باشند – میدانید که دارید حقیقت خدا را اعلان میکنید. این به طرز فوقالعادهای آزادیبخش است.
۴. نیاز به ربط داشتن را برآورده میسازد بدون اینکه اجازه دهد جنجال و هیاهو برای ربط داشتن، پیام را تحمیل و دیکته کند. تمام موعظۀ حقیقی بهدرستی بهکار میرود. این امر اهمیت فوقالعادهای برای نسل ما دارد. اما موعظۀ تفسیری جاودانگی را در مرکز بحث قرار میدهد.
۵. واعظ را وادار میکند که به سوالات سخت بپردازد. شما کار خود را از متنی به متن دیگر شروع میکنید و طولی نمیکشد که به متونی پیرامون طلاق، همجنسگرایی یا خدمت زنان برمیخورد و لازم است به متن رسیدگی کنید.
۶. واعظ را قادر میسازد که بهطور نظاممند، کل مشورت خدا را بیان کند. جان کلوین در ۱۵ سال آخر عمرش به تفسیر پیدایش، تثنیه، داوران، ایوب، قسمتهایی از مزامیر، اول و دوم سموئیل، اول پادشاهان، انبیای کوچک و بزرگ، اناجیل به صورت تطبیقی، اعمال رسولان، اول و دوم قرنتیان، غلاطیان، افسسیان، اول و دوم تسالونیکیان و رسالات شبانی پرداخت. من نمیگویم که ما دقیقاً مطابق با این نظام و سازمانیافتگی پیش رویم. اما اگر قرار است کل مشورت خدا را بیان کنیم، باید کل کتاب مقدس را تعلیم دهیم. ساختارهای موعظهای دیگر مزایای خاص خودشان را دارند، اما هیچ کدام بیش از تفسیر وفادارانه و دقیق کلام خدا، آن هم هفته به هفته به جماعت ما ارائه نمیکند.