هنگامی که ما عهد جدید را میخوانیم، ارجاعاتی به ارزهای مختلف پیدا میکنیم. چندین مورد از آنها، به سیستمهای پولی مختلف تعلق داشتند، اما به طور همزمان در هر شهر امپراتوری روم، مورد استفاده قرار میگرفتند.
در زمان عیسی مسیح، یک شهروند عبری میتوانست سکههای رومی (از جمله دینار)، سکههای یونانی و سکههای یهودی را داشته باشد. در یهودیه، دادستانها سکههای کوچک برنز را برای استفاده محلی صادر کردند و به ضرب سکههای عبری ادامه دادند. اگرچه بر روی این سکهها نام امپراتور وقت (یا یکی دیگر از اعضای خانواده شاهنشاهی) و سال سلطنت نوشته شده بود، اما تمثال شاهنشاهی یا چهرههای موجودات زنده وجود نداشت. این سه نوع سکه، عمدهترین سکهها در منطقه فلسطین بودند که تحت سلطه رومیها قرار داشت. علاوه بر این، سکههای فنیقی و مصری نیز استفاده میشدند.
این امر با پویایی تسخیر و جذب فرهنگ امپراتوری روم امکان پذیر شد. رومیها ضمن معرفی موسسات، آداب و رسوم و زبان خود (به ویژه در سطح اداری)، به اقوام مختلف اجازه دادند برخی از عناصر فرهنگی خود مانند سکهها را حفظ کنند.
واحد پول قیصر
دینار یک سکه نقره رومی با وزن تقریبی یک چهارم “مثقال قدس” (تقریباً ۴ گرم) بود. ارزش آن نشان دهنده دستمزد روزانه کارگرو معادل “دراخما” (واحد پول یونان) در نظر گرفته میشد.
تقریباً همه اشارهها به دینار در اناجیل وجود دارد. (به غیر از مکاشفه ۶:۶ “و از میان آن چهار موجود زنده، چیزی شبیه صدایی شنیدم که میگفت: «یک پیمانه گندم، یک دینار، و سه پیمانه جو، یک دینار؛ و روغن و شراب را ضایع مکن!»” چشم انداز باز شدن مهر سوم).
یکی از مشهورترین موارد، موقعیتی است که برخی از فریسیان و هیرودیان با سوء نیت از عیسی سوال میکنند: “آیا پرداخت مالیات به قیصر مجاز است، یا نه؟” عیسی با اشاره به یك دینار سوال آنها را با یک سوال جواب داد: “این تصویر و كتیبه كیست؟” (متی ۱۵:۲۲-۲۲؛ مرقس ۱۳:۱۲-۱۷؛ لوقا ۱۹:۲۰-۲۶).
پاسخ عیسی یکی از ویژگیهای دینار را برجسته میکند، یعنی دارای تمثالها و عناوینی از پادشاه وقت است.[1] وی همچنین اظهار داشت که از آن برای پرداخت مالیات نیز استفاده میشده است.
دستمزد کارگر
دفعات دیگری که این کلمه را در کتاب مقدس میبینیم، مربوط به ارزش آن است که برابر با دستمزد روزانه یک کارگر (یا دستمزد) تخمین زده میشود. به عنوان مثال، برای اشاره به هزینه چیزی استفاده میشود. از نظر شاگردان، خوراک دادن به یک جمعیت، ۲۰۰ دینار یا بیشتر هزینه داشت. (مرقس ۳۷:۶؛ یوحنا ۷:۶). ارزش عطر ریخته شده به پای عیسی به گفته یهودا ۳۰۰ دینار بود. (مرقس ۵:۱۴؛ یوحنا ۵:۱۲). در هر دو مورد، این مبالغ، هزینه هنگفتی را نشان میدهد.
با همین مضمون، دینار در بعضی از مثلهای عیسی مسیح نیز آورده شده است: مثل دو بدهکار (متی ۲۳:۱۸-۳۵)، مثل سامری نیکو (لوقا ۳۰:۱۰-۳۷) و مثل کارگران تاکستان (متی ۱:۲۰-۱۶). مورد آخر کاملاً قابل توجه است؛ زیرا از آنجا مشخص میشود که یک دینار با دستمزد روزانه برابر است.
سکهها، شاخص زمانی
سکهها در روایت تاریخی، برای شناسایی موقعیت زمانی وقایع به کار میروند. ذکر آن در اناجیل، به ما ایدهای درباره زمانی میدهد که مسیح؛ همان که خدا او را انسان کرد، برای نجات و تغییر زندگی ما پا به این دنیا گذارده شود. در مثلی مانند نگرش صاحب تاکستان نسبت به کارگران (متی ۱:۲۰-۱۶)، خداوند فیض و حاکمیت خود را در نجات گناهکارانی مانند ما به ما نشان داده است.
[1] یوسف یعقوب، ای. پورتر. اوه، دینار، دایرةالمعارف یهودی (متن آنلاین)