در مراسم تشییع جنازه رئیس جمهور مرحوم جورج دبلیو بوش، همه روسای جمهور سابق و همسرانشان ایستاده بودند و اعتقادنامه را قرائت میکردند درحالیکه رئیس جمهور دونالد ترامپ و همسرش ملانیا در سکوت ایستاده بودند. این باعث جرقهای برای جدلهای جزئیای بین بسیاری از مسیحیان، به ویژه اونجلیکالها، در مورد اعتقادنامه رسولان شد.
در اینجا ۹ چیزی که باید در مورد این شهادت ایمانی باستانی بدانید آمده است.
۱. متن اعتقادنامه رسولان بر اساس سنتی که از آن استفاده میکنند کمی متفاوت است. در زیر ترجمه فارسی از یک نسخه معمول استفاده شده که توسط سازمان مشاوره عبادی زبانی انگلستان (ELLC) در سال ۱۹۸۸ ایجاد شده است:
من به خدا ایمان دارم، به پدر قادر مطلق،
خالق آسمان و زمین.
من به عیسای مسیح ایمان دارم، یگانه پسر خدا، خداوند ما،
که از روح القدس پُر شده،
از مریم باکره بدنیا آمده،
تحت سلطۀ پنطیوس پیلاطوس رنج کشید،
به صلیب کشیده شد، مُرد و دفن شد؛
(به عالم اموات نزول کرد.)
روز سوم دوباره از مرگ برخاست؛
به آسمان صعود کرد،
و سمت راست خدای پدر نشسته است،
و از آنجا برای داوری زندگان و مردگان میآید.
من به روح القدس ایمان دارم،
به کلیسای مقدس جامع (کاتولیک)،
به مشارکت مقدسین؛
به بخشش گناهان؛
به رستاخیز جسم؛
و زندگی جاودانی. آمین.
۲. بنا به روایتی هر یک از ۱۲ بند این اعتقادنامه توسط یکی از رسولان نوشته شده است. برای مثال روفینوس آکیلیایی[1] (۳۴۵-۴۱۱) نوشته:
«سپس آنها (یعنی رسولان) در یک نقطه یکدیگر را دیدند و از روح القدس پر شدند و این خلاصهٔ اسرارآمیز را تالیف کردند… هر یک به تناسب سهم خود را انجام دادند. حکم آنها در انتها این بود که باید این متن به عنوان یک آموزه استاندارد به دست ایمانداران برسد.»
علیرغم عنوان این اعتقادنامه هیچ مدرکی مبنی بر اینکه این متن واقعا به دست رسولان نوشته شده باشد وجود ندارد و تا دوران رنسانس به شکل گستردهای این روایت توسط الهیدانان رد شده بود.
۳. اعتقادنامه رسولان نوعی اعتراف تعمیدی در دوران باستان بود که به عنوان اعتقادنامه رومی قدیم (همچنین اعتقادنامه رومی یا نماد روم قدیمی) شناخته میشد. تصور میشود که اعتقادنامه رومی مطابق با فرمان مسیح در متی ۱۹:۲۸ ایجاد شده: “پس بروید و همۀ قومها را شاگرد سازید و ایشان را به نام پدر و پسر و روحالقدس تعمید دهید.”
۴. چندین سنت مسیحی، از جمله برخی انگلیکنها (کلیساهای اسقفی)، لوتریها و متدیستها از یک شکل پرسشی این اعتقادنامه رسولان در مراسم تعمید خود استفاده میکنند.
۵. با این حال بسیاری از پروتستانها اعتقادنامه رسولان را صرفا یک اعتقادنامه میدانند (یعنی یک بیانیه رسمی از اعتقادات مسیحی)، در برخی سنتها مانند آیین کاتولیک، این اعتقادنامه نوعی دعا محسوب میشود.
۶. چندین کتاب پرسش و پاسخ مذهبی مربوط به اصلاحات، مانند پرسشنامهٔ هایدلبرگ و پرسشنامهٔ کوچک لوتر، از این اعتقادنامه به عنوان راهی برای بیان اصول اولیه ایمان مسیحی استفاده میکنند. به عنوان مثال در پرسش شماره ۲۲ در پرسشنامه هایدلبرگ چنین آمده: “پس مسیحیان باید به چه چیزی اعتقاد داشته باشند؟” و پاسخ داده شده که: “هر چیزی که در انجیل به ما وعده داده شده، آنچه ایمان مسیحی ما بدون شک و شبهه در بیانیههای جامع به شکل خلاصه به ما تعلیم میدهد.” پرسش ۲۳: “این بیانیهها چه میباشند؟” پاسخ: “متن اعتقادنامه رسولان.” همچنین پاسخ به پرسش ۳۱ در “پرسش و پاسخ شهر جدید براساس اعتقادنامه رسولان میباشد.”
۷. سوتفاهم عمومی که بین اونجلیکالها وجود دارد جملهای است که میگوید: “من به کلیسای مقدس کاتولیک اعتقاد دارم.” در این اعتقادنامه کلمه کاتولیک به معنای”عمومیت، جهان شمولی و جامع میباشد” و منحصرا به کلیسای کاتولیک روم برنمیگردد. (برخی برای جلوگیری از سوتفاهم برخی از کلیساها میگویند “کلیسای مسیحی مقدس”). به عنوان یک الهیدان تعمیدی، تیموتی جورج میگوید “وقتی میگوییم به کلیسای مقدس کاتولیک اعتقاد داریم، اعتراف میکنیم که خود عیسی مسیح پایه و اساس کلیساست و همه کسانی که به او به عنوان منجی و خداوند ایمان دارند به فیض خداوند اعضای این کلیسا هستند و دروازههای جهنم هرگز بر آنها غلبه نمیکند.”
۸. بحث برانگیزترین جمله در این اعتقادنامه جایی است که میگوید: “عیسی به جهنم رفت.” مبنای این جمله در ۱ پطرس ۱۹:۳ میباشد که میگوید: “و در همان منزلت رفت و این را به ارواحی که در قرارگاه خود به سر میبردند اعلام کرد.” و بنا به گفته آر. سی. اسپرول: “وقتی مردم چنین میاندیشند که این اشاره به جهنم دارد و مسیح بین مرگ و رستاخیزش به آنجا رفته بود، فرضیات بسیاری را پدید میآورند. ” و به گفته جان پایپر: “هیچ مبنای مکتوبی در عهد جدید وجود ندارد که مدعی شود بین جمعه نیک و عید پاک مسیح برای ارواح اسیر در جهنم یا هیدیز (عالم اموات) موعظه میکرد… به این دلیل و دلایل دیگر به نظر من بهتر است این جمله، “او به جهنم رفت” یا “به عالم اموات نزول کرد”، از اعتقادنامه حذف شود و به جای آن مترادف دیگری که قابل دفاعتر است به کار رود. همان کاری که جان کالوین میکند.”
۹. اعتقادنامه رسولان چنانکه دان کارسون در ویدیو زیر شرح میدهد “بسیار ماهرانه انجیل را فقط در چند جمله خلاصه میکند.”