در سال ۲۰۱۵، درست قبل از عید شکرگزاری حین صرف ناهار، با یکی از دوستانم دربارۀ روش تعلیم انجیل به فرزندانمان بحث می‌کردیم. او گفت که روی مزامیر تمرکز دارد، زیرا می‌داند که نسل فعلی مسیحیان کمترین آگاهی را دربارۀ مزامیر دارند.
همانطور که در این مقاله به آن خواهم پرداخت، حق با او بود. قرن‌ها اسرائیلی‌های وفادار کل مزامیر را خوانده و سرودهای آن را حفظ کرده‌اند. احتمالاً عیسی نیز همۀ ۱۵۰ باب مزامیر را حفظ بود. برای چندین نسل که هزاران سال قبل زندگی می‌کردند، مزامیر، کتاب سرود و پرستش قوم خدا بوده است. در حقیقت تا همین اواخر، حضور در کلیسا، به معنای خواندن مزامیر به طور منظم و سیستماتیک بود.
بنابراین، تصمیم گرفتم هر ماه به مدت یک سال کل مزامیر را بخوانم. در نتیجۀ انجام این کار، چشمانم به عمق و غنای تازه‌ای باز شد. در ادامه چهار مورد را بیان می‌کنم.
۱. مزامیر معرف مسیحا هستند.
از طرف مرد برکت یافته‌ای که شریعت خدا خوشایند اوست (مزمور ۱) به مرد مسح شده‌ای که رانده و طرد شد (مزمور ۸۹) و اکنون بر دست راست خدا نشسته است (مزمور ۱۱۰)، مزامیر روایت قوم خدا را به صورت اول شخص مفرد تعریف می‌کند و معنای واقعی این روایت، در شخصیت و کار عیسی، مسیحا، تحقق می‌یابد.
در طی مطالعه مزامیر، آشکارا شاهد غم‌ها، پیروزی‌ها و سلطنت نجات‌‌دهندهٔ عیسی هستیم. اگر به مسیح پیوند بخوریم، در تمام آن تجربیات سهیم می‌شویم. مزامیر به سرود و دعاهای ما تبدیل می‌شود، زیرا تمام اینها در ابتدا سرودها و دعاهای او بودند.
۲. مزامیر به ما می‌آموزند که قوم خدا همواره رنج کشیده‌اند.
یکی از موضوعات اصلی در سراسر مزامیر آن است که اسرائیل و پادشاه آن در مواجهه با رنج باید به خدای خود اعتماد کنند. مزمور ۸۸ تنها بابی است که در آن امید دیده نمی‌شود و به ما یادآور می‌شود که بعضی از روزها تاریک خواهند بود و ممکن است روزهای آسایش و راحتی به زودی فرا نرسد.
مزمور ۲ به ما می آموزد که در سراسر تاریخ، پادشاهان زمین به ضد خدا و مسح شدۀ او برخواهند خاست. او که در آسمان نشسته است به کسانی که با او مخالفت می‌کنند، می‌خندد و قوم او در نهایت رهایی را تجربه خواهند کرد. به همین دلیل نالۀ عیسی بر روی صلیب: «خدای من، خدای من، چرا مرا رها کرده‌ای؟» (مزامیر ۱:۲۲) نشانۀ امیدی است که خدا چهرۀ خود را پنهان نکرده، بلکه فریاد “مسح شده” را شنیده و به او پاسخ داده است (مزامیر ۴:۲۲).
۳. وعدۀ رهایی خدا در بطن مزامیر گنجانده شده است.
مسیحا با امید رنج کشید، زیرا او می‌دانست که رنج او طریقی است که به‌وسیلۀ آن، خدا قوم خود را از بردگی گناه و مرگ رهایی می‌بخشد. حین مطالعه مزامیر شاهد تکرار تصاویر، نمادها و یادآوری‌هایی از نجات خدا برای قومش و همچنین داوری دشمنان هستیم. برای مثال، مزمور ۷۸ ماجرای وفاداری پایدار خدا برای نجات بنی اسرائیل از مصر و آوردن آنها به سرزمین موعود را بیان می کند. اگرچه آنها به نافرمانی خود ادامه دادند، اما خدا داوود را برای شبانی قوم خود برگزید – روزی فراخواهد رسید که خداوند از طریق داوودی بزرگتر آنها را رهایی خواهد داد.
بارها و بارها مزامیر کار عظیم خدا، در رابطه با خروج اسرائیل از مصر را یادآوری می‌کند (مزامیر ۲۰:۱۸؛ ۸:۸۰؛ ۳۷:۱۰۵؛ ۱۱:۱۳۶) و این یادآوری‌ها خروج دوم را پیش‌گویی می‌کنند. زمانی که خدا از طریق مرگ و رستاخیز مسیحا، قومش را از بردگیِ گناه و مرگ نجات خواهد داد.
۴. مزامیر، جلالِ حاکمیت خدا را به ما یادآوری می‌کند و دعوتی است برای ستایش او.
خداوند حاکم مقتدر بر همه چیز است: «خدای ما در آسمان است، او هر آنچه را بخواهد، به انجام می‌رساند» (مزامیر ۳:۱۱۵). به همین دلیل او شایستۀ ستایش‌ها و جلال است.
خدا از طریق مسیحا، قوم خود را رهایی خواهد بخشید و این دلیلی است که ما را به پرستش سوق می‌دهد. من فکر می‌کنم به همین علت است که مزامیر با صدایی که به تدریج به اوج خود می‌رسد در پایان به طور فزاینده‌ای ما را به پرستش دعوت می‌کند (مزامیر ۱۴۶-۱۵۰). در مزامیر، ما شاهد بانگ‌های بلند برای پرستش خدا به وسیلۀ شیپورها، تنبورها، سنج‌های پرصدا، رقص و فریادهای شادی هستیم. این کتاب با این دعوت “هر چه جان دارد، خداوند را بستاید” خاتمه می‌یابد (مزامیر ۶:۱۵۰). وقتی جلال پادشاهی و نجات خدا را از طریق رنجهای مسیحا می‌بینیم، هیچ پاسخی بهتر از پرستش وجود ندارد.
زندگی خود را غنی کنید
پس از یک سال تعمق در مزامیر، نمی‌توانستم با نتیجه‌گیری اِن. تی. رایت[1] بیش از این موافق باشم. او به‌درستی می‌گوید: در حالی که ما باید سرودها و آهنگ‌های جدید بسازیم، ”بی‌توجهی به سرودهای اصیل و قدیم کلیسا، به عبارت صریح، دیوانگی است”.
اگر مزامیر را به خوبی درک نکرده‌اید، سعی کنید یک ماه یا دو ماه در سال را با مزامیر بگذرانید. برای خواندن مزامیر در یک ماه، باید روزی حدود پنج باب بخوانید. اغلب باب‌های آن کوتاه هستند اما باید برای دعا، تعمق و تأمل و مطالعۀ بخش‌های دیگر کتاب مقدس نیز وقت کافی داشته باشید. حتی اگر طی یک روز همه ۱۷۶ آیۀ باب ۱۱۹ را بخوانید، مطمئناً کار جان‌فرسایی نخواهد بود.
بیایید با قوم خدا در تمام اعصار همراه شویم و یک بار دیگر خواندن سرودهای مسیحا را بیاموزیم.
Chris Bruno (PhD, Wheaton College) is associate dean and assistant professor of New Testament and biblical theology at Bethlehem College & Seminary.
[1] N. T. Wright