چرا مسیح مرد؟
از لحاظ تاریخی و از دیدگاه یک انسان، پاسخ واضح است. سران یهود علیه او توطئه کردند و یهودا به او خیانت کرد، هیرودیس و پیلاطس او را محاکمه و سربازان رومی اعدامش کردند. مسئول مرگ او افراد و گروههایی از مردم بودند. به تعبیر لوقا: «شریران او را با میخکوب کردن به صلیب، کشتند».
اما این مسئله را از زاویه دیگری نیز باید بررسی کرد. چنانکه در اعمال ۲۳:۲ هم آمده است: «مسیح طبق نقشه پیشبینی شده و آگاهانه خداوند تحویل داده شد». برای اینکه به عمقِ سوالِ دلیلِ مرگ عیسی پی ببریم، باید از دیدگاه الهی فکر کنیم. در الهیات میتوانیم از منظر الهی دو دلیل اصلی را بيان کنیم:
۱. مسیح مرد تا ما را به خدا نزدیک کند!
مسیح یک بار و برای همیشه، برای همگان، جان سپرد! “نیکوکار برای گناهکار مرد تا شما را به خدا برساند” (۱ پطرس ۱۸:۳). اینکه هدف از این کار رساندن ما به خدا بوده است، نشان میدهد که فقط از مرگ عیسی، خیلی از خداوند دور بودهایم. در این زمینه رسولان، پولس و پطرس موافقند: «زمانی که از خداوند دور بودید به واسطه خون مسیح به او نزدیک شدید» (افسسیان ۱۳:۲). باید به گناهمان رسیدگی میشد تا به او نزدیک شویم. «مسیح برای گناهانمان مرد» (۱ پطرس ۱۸:۳).
کتابمقدس، هنگامی که پای نافرمانی انسان و عواقبش به میان باشد، بیپرده سخن میگوید. مسیح می‌تواند شاگردانش را شریر توصیف کند (متی ۱۱:۷) و پولس میگوید: «مزدِ گناه مرگ است» (رومیان۲۳:۶). همه انسانها در برابر خداوند محکومند. گناهانمان، ما را از او، که وجودش قداست ناب و عدالت تام است، جدا کرده است. ماهیت تعویضی مرگ مسیح، کلیدِ اصلیِ درک نحوه برخورد خداوند با گناه، بخشش و رحمتش نسبت به ما است. برای نزدیک شدن به خدا، «مسیح برای گناهان ما مرد، نیکوکار برای گناهکار جان داد» (۱ پطرس ۱۸:۳). اگر همه ما گناهکاریم، نیکوکار خود مسیح است. «کسی که گناه را نمیشناخت، گناهکار شد، تا بتوانیم مورد رحمت قرار گیریم» (۲ قرنتیان ۲۱:۵).
عهد جدید، حقیقت مرگ مسیح را برای ما با چند مثال واضح، تفسیر کرده است. برای مثال گفته شده که، مسیح بهای رستگاری ما را داد هنگامی که “جانش را به عنوان فدیهای به جای بسیاری داد” (مرقس ۴۵:۱۰). “مسیح با تحمل گناهانمان ما را با خداوند آشتی داد” (۱ پطرس ۲۴:۲). “خدا مسیح را، به عنوان قربانی برای کفاره، با ریختن خونش هدیه کرد” (رومیان ۲۵:۳). که بدین وسیله خشم خدا نسبت به ما گناهکاران فرونشست.
پولس یادآور میشود که مرگ مسیح به جای ما، مهمترین مساله است و دقیقا مطابق با آنچه كه در عهد عتیق در کتابمقدس آمده، بوده است (۱ قرنتیان ۳:۱۵). مرگ او قربانیهای تعهدی عهد عتیق، مانندِ بره عید فَصح و بُز قربانی روز کفاره، به عنوان کفاره گناه را، تکمیل کرد. او خادم رنج کشیدهای بود که به خاطر گناهان ما میخکوب شد ( اشعیا ۵:۵۳).
گاهی مبلغان خیرخواه، این تصور اشتباه را به وجود میآورند که مسیح برای ما مرد تا پدری بیزار و انتقامجو را قانع کند که رحمت بورزد. در حقیقت، این از روی فیض و عشق خدا بود که پسرش را فرستاد و پسر، جان خود را در راه اصلاح بشر نهاد: «خداوند در مسیح، جهان را با خود آشتی داد» (۲ قرنتیان ۱۹:۵).
بنابراین هر سه شخص تثلیث کاملا در رستگاری ما نقش دارند: “مسیح از طریق روح ابدی -روح القدس- خود را به خدا تقدیم کرد (عبرانیان ۱۴:۹). درست همانطور که “گراهام کول” توصیف ميكند، پدر معمار است، پسر اجرا کننده و روح القدس، اعمالکننده کفاره است.
۲. مسیح برای افشای شخصیت خداوند جان سپرد!
چنین نیست که ما قبل از مرگ مسیح، چیزی راجع به خدا نمیدانستیم. توجه مشیتی خدا به مخلوقاتش، عشقش را آشکار میکند و وعدههای او به ابراهیم، علاقه او را به جهانیان نشان میدهد. روی صلیب، اوج عهد و پیمان خدا را با اسرائیل میبینیم و شاهد آخرین و شگرف‌ترین وجههِ عشق و عدالت او هستیم.
دو متن از رومیان این مطلب را به روشنی بیان میکند؛ خدا عشق خود را به ما بدين شکل نشان میدهد: «وقتی ما هنوز گناهکار بودیم، مسیح به خاطر ما مرد» (رومیان ۵:۸). مرگ مسیح تمام شکها را در مورد اینکه خداوند ما را دوست دارد، برطرف میکند و اینگونه مطمئن میشویم که مهم نیست در زندگی چه اتفاقی برای ما بیوفتد، میتوانیم به این اعتماد کنیم که” او از بخشش پسر خود هیچ دریغ نکرد و او را برای همه ما تسلیم کرد… و همچنین به فیض خویش، همه چیز به ما بخشید” (رومیان ۳۲:۸).
مسیح برای اثبات عدالت الهی نیز جان سپرد:”خداوند مسیح را به عنوان یک قربانی برای کفاره گناهان هدیه کرد… تا عدالت خود را نشان دهد” (رومیان ۲۵:۳-۲۶).
خداوند، با چشم بستن روی گناهان ما یا با نادیده گرفتن آنها، ما را نمیبخشد. بخشش برای کسی که در حق او بدی شده، گران است و روی صلیب، ما نه تنها عشق خداوند، بلکه اهمیت به دوش گرفتن گناهانمان را به وسیله خداوند، شاهدیم.
در سایر قسمتهای عهد جدید نیز میآموزیم که مسیح برای نشان دادن حکمت، قدرت و شکوهِ خداوند، مرد.
فخر کردن به صلیب
برای مرگ مسیح دلایل بسیار دیگری نیز وجود دارد که شامل غلبه بر شر، آغاز عهد جدید و تقدیمِ نمونهای از عشق فداکارانه به ما است. اما دو دلیل اساسی آن، رساندن ما به خدا و افشای شخصیت خداوند است.
اگر خداوند پسر خود را به جهت مرگ برای ما نفرستاده بود، ما کجا بودیم؟
بدون صلیب، ما با درک ظلمانی خود از خداوند بودیم و با زندگی الهی بیگانه شده بودیم” (افسسیان ۱۸:۴).
شاید این شعار را شنیده باشید که “حیوان خانگی برای تمام زندگی است نه فقط برای نگهداری در کریسمس”. “لئون موریس” که بر عهد جدید تسلط دارد، گفته است که: “دلم میخواهد یک شعار دیگر بسازم، مرگ مسیح برای تمام زندگی بود نه فقط برای عید پاک (رستاخیز)”.
بعد از سال‌ها به عنوان یك مسیحی و تقریبا ۳۰ سال تدریس الهیات، بیشتر و بیشتر متقاعد شدم که مرگ مسیح، همه چیز را تغییر داده است. دعا میکنم که تک تک ما در این کلام با پولس همراه شویم که”من هرگز به چیزی به جز صلیب سرورمان عیسی مسیح فخر نخواهم کرد.”
Brian Rosner (PhD, Cambridge) is principal of Ridley College in Melbourne, Australia. He is the author or editor of more than a dozen books, most recently Known by God: A Biblical Theology of Personal Identity (Zondervan, 2018). Brian is married to Natalie and has four children.