در این دو ماه گذشته موضوعی در ذهن من جنجال برپا کرده بود که من الان به یک نتیجه پر تنش رسیده‌ام: آیا موعظه کردن در یک اتاق خالی مقابلِ دوربین موعظه‌ای واقعی است؟
بخشی از من می‌گوید ، البته این موعظه است. این همان عملکرد همیشگی است، فقط تماشاگرانِ زنده وجود ندارند. اما بخش دیگری از من پاسخ می‌دهد، نه، این موعظه نیست. این همان کاری است که شما در یک کلاس مدرسه الهیاتی انجام می‌دهید، تنها وخامتِ آن این است که هیچ‌کس در آنجا حضور ندارد، هیچ جماعتی وجود ندارد، که عبادت را نامعتبر بسازد.
به دلیل همه‌گیری کرونا، موعظه کردن در لایو فیس بوک، یوتیوب یا بستری دیگر، در این ایام به یک امر عادی تبدیل شده است، زیرا این ویروس باعث شده که کلیساها خدمات عبادی حضوری را به حالت تعلیق درآورند و جداگانه از طریق مجازی “جمع شوند”.
اما به دلایلِ خوبِ بی‌شمار، ما آن را دوست نداریم. عجیب است و برای واعظ احساس ناجوری خواهد بود. موعظه کردن در مقابل یک دوربین در یک اتاق که عمدتاً خالی است احساس خوبی ندارد. زیرا اینگونه نیست. منظور من این نیست که از نظر اخلاقی اشتباه است، اما مانند “یک چیزِ دور” درست نیست، زیرا شرایط، به بیانی خلاصه، برای همه ما بی‌سابقه است.
بیشتر شبانان عادت دارند که در روز خداوند (یکشنبه‌ها) رودرروی مردم، خانواده روحانی‌شان را خطاب قرار دهند. آن عنصر حیاتی تجسم از بین رفته است، بنابراین آیا واقعاً موعظه است؟
موعظه می‌کنید، اما شاید فقط اسما؟
می‌خواهم استدلال کنم که آنچه اکنون انجام می‌دهیم یعنی کاری که بسیاری از شبانان برای آینده‌ای قابل قبول نیاز دارند، موعظه کردن است. شبان، با موعظه کردن در زمان‌های بی‌سابقه به روش‌های بی‌سابقه، وفاداری خود را در شرایط مختلف نشان می‌دهد، حتی اگر اینطور احساس نشود.
موعظه کردن کلام (دوم تیموتائوس ۲:۴) هم عملِ اصلیِ عبادتِ مسیحی است و هم یکی از نشانه‌های یک کلیسای واقعی. بنابراین، اگر در موعظه کلام، شکست بخوریم درحالی‌که ابزار لازم برای انجام این کار را داریم، [این کار] سرپیچی از خداست.
همچنین به ما دستور داده شده است كه كلام را به عنوان وسیلهٔ ایمان آوردن و تقدیس بشنویم (رومیان ۱۷:۱۰). موعظه از طرف مردان واجد شرایط (اول تیموتائوس ۱:۳-۷)، و شنیدن از طرف قوم خدا، هر دو می‌توانند از طریق فناوری و تکنولوژی انجام شوند.
شرایط بی‌سابقه
مسیحیانِ اصلاح‌شده‌ای که به اصول مقررات عبادتی پایبند هستند، بین عناصر، اشکال و شرایط عبادت تمایز قائل می‌شوند. این‌که آیا شما قاعده اصول را پیروی می‌کنید یا نه، به نظرم ارزیابی این تمایز برای جلسات پرستشی یکشنبه در ایام کرونا می‌تواند مفید باشد.
کتاب مقدس استفاده از عناصر خاصی را در عبادت مجاز می‌کند، مانند خواندن سرودها، دعا، دادن هدایای مالی، تعلیم و موعظه کردن. این عناصر به اشکال خاصی صورت می‌گیرند. به عنوان مثال، موعظه، کلام بیان شده و اعلام شده است، نه کلامِ رقصان (کلامِ نامفهوم). انتخاب شکل غلط، آن عنصر را به خطر می‌اندازد.
سپس شرایط عبادت وجود دارد که به نظر من اینجا کمک می‌کند. شرایط به این سؤالات پاسخ می‌دهد: آیا برای تقویت موسیقی‌مان به سیستم صوتی نیاز داریم؟ آیا بهتر است برای عبادت در روزِ خداوند ساعت ۱۰ صبح دیدار کنیم یا ۶ بعدازظهر؟ با چه روش‌هایی می‌توانیم در شرایط بحرانی که نمی‌توانیم شخصاً ملاقات کنیم، با هم عبادت کنیم؟
در حال حاضر، شرایط در اکثر مکان‌ها حکم می‌کند که ما برای کمک به حفظ سلامت عمومی، همانطور که مقامات حاکم توصیه می‌کنند، دور هم جمع نشویم. ما طبق کلام موظف هستیم از مقامات خود اطاعت کنیم همانطور که در رومیان ۱:۱۳-۱۷ و اول پطرس ۱۳:۲-۱۵ می‌بینیم. حاکمان از كلیساها و هر نوع اجتماعات دیگر خواسته‌اند كه موقتاً جلسات را متوقف كنند.
با توجه به مسئولیت‌های خاص كتاب مقدس كه بر عهده مقامات مدنی است، درست است كه كلیساها در این شرایط اطاعت كنند. اما اگر دولت، کلیساها را جدا کند و فقط کلیساها را محدود کند، آن موقع ضروری است که آن‌ها با آرامش سرپیچی کنند و عواقب آن را متحمل شوند. با توجه به شیوع همه‌گیر کرونا، اطاعت از مقامات حاکم هم اکنون رومیان ۱۰:۱۳ را برآورده می‌کند: «محبت به همسایه خود بدی نمی‌کند. بنابراین ، محبت تحقق شریعت است.”
فقط برای مدت زمان محدود
من در تعطیلاتِ کرونا با ده‌ها تن از شبانان صحبت کرده‌ام و هنوز نتوانسته‌ام کسی را پیدا کنم که با موعظه در مقابل دوربین احساس راحتی کند. ما راحت نیستیم چون می‌دانیم که آنچه انجام می‌دهیم، این حقیقتِ ماندگار را ثابت می‌کند که موعظه در کمالِ مسحِ روح رخ می‌دهد – زمانی که در بدنِ مسیح به صورت فیزیکی جمع می‌شود.
موعظه‌های مجازی و کلیسای مجازی به عنوان یک تعهد در سبک زندگی توسط کتاب مقدس تضمین نمی‌شوند و برای مدت طولانی برای بدن مسیح سالم نیستند. به همین دلیل است که شبانان و اعضای کلیسا از چیدمان اخیر بسیار ناراحت هستند. عبادت آنلاین و موعظه مجازی نوعی شرایط است که اکنون مجاز است اما به‌هیچ‌وجه دائمی نیست. این استثنا است که قانون را ثابت می‌کند. این شرایط برای شرایط موقتی است، اما به‌هیچ‌وجه جایگزین جمع شدن گروهی نمی‌شود.
تبلیغ‌کنندگان دوست دارند با ارائه محصولی برای مدت زمانِ محدود به خواسته ما برای لذت فوری متوسل شوند. عبادت مجازی و موعظه‌های آنلاین هم برای مدت محدودی است. آن‌ها با تاریخ انقضا ارائه می‌شوند. و همراه با دیگر شبانان مشتاق، خوشحال خواهم شد که آن روز فرا برسد.
نویسنده: جف رابینسون (دکترا از مدرسه الهیاتی سات ایسترن) مدیر اخبار و اطلاعات در این دانشکده است. وی که اهل بلیرسویل، جورجیا است همچنین شبان کلیسای باپتیست مشارکت مسیح در شهر لوییویل کنتاکی و همچنین به عنوان استاد یار تاریخ کلیسا در مدرسه الهیاتی سات ایسترن خدمت می‌کند.