ویلیام ام. استراترز[1] دانشیار دانشگاه ویتون کالج[2] در رشتۀ روانشناسی می‌گوید: “از آنجا که مغز انسان مرجع زیست شناختی تجربۀ روانشناختی ما است، شناخت نحوۀ عملکرد آن بسیار مفید است. شناخت نحوۀ ارتباط بخش‌های مختلف مغز با یکدیگر و جاهای حساس آن به ما کمک می‌کند تا نحوۀ اثرگذاری پورنوگرافی[3] (هرزه‌نگاری) را بر مغز بشناسیم” در ادامه ۹ نکته ذکر شده است که باید دربارۀ اثرات هرزه‌نگاری بر مغز بدانید.
۱. منابع آشکار تحریک جنسی، نرون‌های آیینه‌ای مغز مردان را تحریک می‌کند. این نرون‌ها که با فرایند چگونگی تقلید یک رفتار سر و کار دارند، دارای یک سیستم خودکار هستند که با بروز یک رفتار ارتباط دارد. در ارتباط با هرزه نگاری، سیستم نرون آیینه‌ای باعث تحریک اندام جنسی شده و منجر به تحریک جنسی می‌شود که به بروز یک رفتار خروجی نیاز دارد. استراترز می‌گوید: “واقعیت تأسف برانگیز آن است که وقتی فردی اقدام به خود ارضائی می‌کند، عواقب هورمونی و عصب شناختی به دنبال دارد که در ورای موضعی که بر آن تمرکز کرده است، قرار دارند”. در نقشۀ خداوند، این موضع همسر مرد است. اما برای بسیاری از مردها این موضع، تمرکز بر تصویر روی یک صفحۀ نمایش است. بنابراین، هرزه‌نگاری فرد را برده یک تصویر می کند و واکنش زیست شناختی رابطۀ طبیعی یک مرد با همسرش را از او می رباید و باعث از دست رفتن پیوند زن و شوهری می شود.
۲. در مردان برای تحریک و واکنش جنسی ۵ مادۀ شیمیایی وجود دارد. یکی از مهم ترین موادی که بیشترین نقش را در اعتیاد به هرزه‌نگاری دارد، دوپامین است. دوپامین نقش بسیار مهمی در سیستم مغزی دارد و مسئول واکنش به یادگیری های پاداش محور است. تمام واکنش های مورد مطالعه سطح ترشح دوپامین مغز را افزایش می دهد. محرک ها، داروها و مواد مخدر گوناگونی مانند کوکائین، آمفتامین و مت‌آمفتامین، مستقیماً بر ترشح دوپامین تأثیر می گذارند. هنگامی که فرد در معرض یک محرک جدید قرار می گیرد، بخصوص اگر این محرک جنسی و یا محرک قوی تری باشد، دوپامین ترشح می شود. از آنجا که تصاویر شهوانی دوپامین بیشتری نسبت به رابطۀ جنسی با یک شریک جنسی آشنا ترشح می‌کند، قرار گرفتن در معرض هرزه‌نگاری (پورنوگرافی) باعث اعتیاد جنسی می‌شود و به مغز می‌آموزد که یک تصویر مستهجن را ترجیح داده و از رابطۀ جنسی واقعی کمتر ارضاء شود.
۳. چرا مردان به جای یک تصویر، در جستجوی تصاویر جنسی متعددی هستند؟ علت این میل به کولیج افکت[4] نسبت داده می‌شود، پدیده‌ای که در گونه‌های نر پستانداران (در موارد کمی گونه‌های ماده) دیده می‌شود. بر اساس کولیج افکت، مردان حتی پس از ارتباط جنسی قبلی، آمادۀ ارتباط جنسی جدید هستند. این مکانیسم عصب شناختی یکی از دلایل اولیه و قوی در اعتیاد به هرزه‌نگاری اینترنتی است.
۴. تحریک بیش از اندازۀ توالی پاداش ـ مانند تکرار ترشح دوپامین با مشاهدۀ هرزه‌نگاری ـ حساسیت زدایی ایجاد می‌کند. در این مورد گری ویلسون[5] می‌گوید: “پس از تحریک زیاد، وقتی که فرد گیرنده دوپامین دریافت می‌کند، مغز او به اندازۀ کافی پاسخ نمی‌دهد و ما از پاسخ دادن به محرک احساس لذت کمتری می‌کنیم”. این پدیده باعث می شود که در جستجوی احساس ارضاء بیشتری باشیم. برای مثال، به دنبال یک محرک جنسی بسیار قوی‌تر، هرزه‌نگاری‌های طولانی و یا تماشای مکرر هرزه‌نگاری باشیم تا مغز را بی‌حس کنیم.
۵. استراترز می‌گوید: “عادت‌های روانشناختی، رفتاری و عاطفی که شخصیت جنسی ما را تشکیل می‌دهند، به تصمیم‌های ما بستگی دارند. هنگامی که فرایند محرک و واکنش فعال می‌شود، یک حافظۀ عصبی شکل می‌گیرد که بر پردازشِ علائم واکنش های جنسی آتی تأثیر می‌گذارد. به محض اینکه این جریان عصبی فعال شده و حرکت می‌کند، به یک مسیر اولویت دارِ سفر ذهنی تبدیل می‌شود که مرتب تکرار می‌شود و پیامدهای بسیار زیادی دارد.
۶. چه عواملی باعث منحصر بفرد بودن هرزه‌نگاری‌های اینترنتی می‌شود؟ در این زمینه، ویلسون دلایل مختلفی ذکر می‌کند که برخی از آنها عبارتند از: ۱) هرزه‌نگاری اینترنتی تازه گی و تنوع بسیار زیادی دارد؛ ۲) برخلاف داروها و غذاها، استفاده از هرزه نگاری‌های اینترنتی تقریباً هیچ محدودیت فیزیکی ندارند. ۳) با استفاده از هرزه‌نگاری اینترنتی می‌توان با افزایش تماشای گونه‌های جدید و غیر معمول، شرکای جنسی را افزایش داد. ۴) برخلاف داروها و غذاها، هرزه‌نگاری اینترنتی سیستم اجتناب و دلزدگی طبیعی مغز را فعال نمی‌کند؛ ۵) سن کاربرانی که به تماشای هرزه نگاری می پردازند. مغز یک نوجوان در اوج تولید دوپامین و شکل گیری اندام عصبی است، به همین دلیل این گروه بیشترین داوطلبان اعتیاد و بازنشر هرزه نگاری هستند.
۷. مردان با قرار گرفتن در معرض منابع تحریک جنسی با مشکلات اضطراب اجتماعی، افسردگی، انگیزه کم، بدکاری نعوظ، مشکلات تمرکز حواس و درک منفی از خود مواجه می‌شوند که تاثیر بر شکل ظاهری و عملکرد جنسی آنها دارد.
[1] William M. Struthers, Ph.D
[2] Wheaton College
[3] Pornography
[4] Coolidge effect
[5] Gary Wilson